Spadź i jej charakterystyka
Niegdyś, kiedy ocena jakości miodu opierała się głównie na jego kolorze, uznawano, że najbardziej atrakcyjne są miody o jasnej barwie. Z kolei te o ciemniejszym zabarwieniu miały mniejszą popularność, co skutkowało niższymi cenami.
Pszczelarze napotykali znaczne trudności w sprzedaży miodu, szczególnie gdy w ich pasiekach pojawiła się większa ilość miodu spadziowego, który ze względu na swoją ciemną barwę był uważany za gorszej jakości. Zmiana nastąpiła, gdy kryteria oceny miodów przeszły ewolucję, uwzględniając badania składu i potencjalnych korzyści zdrowotnych. Pożytek spadziowy i powstałe z niego miody zyskały uznanie i stały się jednymi z najbardziej poszukiwanych produktów pszczelich na rynku, co przełożyło się na ich wyższą cenę w porównaniu do jasnych miodów nektarowych.
Ponadto, podejście pszczelarzy do obecności spadzi w rozkładzie pożytków, z których korzystają pasieki, uległo zmianie. W Polsce drzewa iglaste, takie jak jodły, modrzewie, sosny i świerki, oraz liściaste, takie jak lipy, klony, dęby i buki, stanowią główne źródła spadzi, z którego pszczoły mogą czerpać pożytki. W obszarach Polski południowej i częściowo środkowej, pożytek spadziowy czyli spadź iglasta lub liściasta odgrywa istotną rolę jako główne źródło pożytku dla pszczół. Dzięki naszemu doświadczeniu w pszczelarstwie oferujemy wysoką jakość miodów spadziowych, zgodnych z oczekiwaniami współczesnych konsumentów poszukujących naturalnych i zdrowych produktów pszczelich.
Charakterystyka
Pożytek spadziowy, zwany również “rosą miodową”, to słodka substancja, która pojawia się przede wszystkim latem w postaci kropel na igłach i gałęziach drzew iglastych oraz na liściach niektórych drzew liściastych, takich jak dąb czy lipa. To mieszanka soków roślinnych, wydostających się z uszkodzonych komórek roślinnych spowodowanych przez mszyce, czerwce lub miodówki, a także płynnych odchodów tych owadów.
Spadź stanowi dla pszczół pożądany surowiec, który aktywnie zbierają. Wytworzone z niej miody spadziowe nie tylko wyróżniają się niepowtarzalnym smakiem, ale także posiadają liczne wartości lecznicze.
Pożytki spadziowe nie są regularne, co wymusza na pszczelarzach ciągłe monitorowanie dostępności, uwzględniając wpływ warunków atmosferycznych, stanu rośliny żywicielskiej oraz obecność wrogów naturalnych, takich jak mszyce, czerwce i miodówki.
Pszczelarze, którzy nie mają dostępu do naturalnych pożytków spadziowych, cieszą się komfortową sytuacją, gdyż mogą decydować o wywozie pszczół na ten konkretny pożytek. W przeciwieństwie do nich, ci, którym przypadają obszary z naturalnymi pożytkami spadziowymi, muszą radzić sobie zarówno z korzyściami, jak i trudnościami związanymi z tym zjawiskiem.
Pszczelarze często pojawiają się na scenie, gdy dobry pożytek spadziowy staje się dostępny, a oni osiągają zbiory atrakcyjnego miodu, który nie występuje na obszarach z pożytkami nektarowymi. Jednak korzystanie z tego pożytku ma swoją cenę podczas zimowli, ponieważ okres ten utrzymuje się aż do pierwszych przymrozków, co komplikuje właściwe przygotowanie pszczół do zimowania.
Te wyzwania obejmują także ograniczenia czerwienia matek i trudności z odpowiednim przygotowaniem pszczół do zimowli. Długi okres pożytku uniemożliwia wcześniejsze przeprowadzenie skutecznych zabiegów przeciwko warrozie, co prowadzi do wydłużonego rozwoju pasożytów. To z kolei sprawia, że skuteczne leczenie pszczół przed zimą, aby przygotować pokolenie pszczół, które jest czyste i niepokaleczone przez pasożyty, staje się utrudnione.
Pożytek spadziowy plusy i minusy
W przeszłości uważano, że prowadzenie gospodarki na obszarach spadziowych jest znacznie trudniejsze i generuje liczne problemy. Statystycznie, straty zimowe w pasiekach z obszarów spadziowych wykazywały tendencję do znacznego nasilenia, będąc znacznie wyższe niż w regionach, gdzie późne pożytki spadziowe nie występują.
O wykorzystaniu czasem bardzo obfitych pożytków spadziowych, choć trwających zaledwie kilka dni, decydują pszczoły zbieraczki. Pomimo obecności znacznej ilości mszyc na danym terenie, pszczoła miodna nie od razu przystępuje do zbierania spadzi pochodzącej od nich.
Spadź jest substancją bezwonną i bezbarwną, co sprawia, że nie oddziałuje na narządy zmysłów pszczół, tak jak to ma miejsce w przypadku kwiatów przyciągających pszczoły zapachem i kolorem. Aby pszczoły zainteresowały się spadzią, musi ona znajdować się w zasięgu ich lotu.
Obecność jednoczesnego pożytku nektarowego może nie tylko utrudnić, ale również uniemożliwić zebranie spadzi przez pszczoły. Specyfika pożytków spadziowych wynika z ich nieregularnego występowania i trudności w prognozowaniu okresów ich obfitości.
Z tego powodu gospodarka pasieczna prowadzona w obszarach, gdzie występuje spadź, powinna podlegać innym zasadom niż tradycyjna gospodarka prowadzona w warunkach dostępności pożytku nektarowego.
Spadź, która występuje w czerwcu czy lipcu, nie stanowi zagrożenia dla rodziny pszczelej, ale ta, która pojawia się w sierpniu czy wrześniu, może spowodować zalanie miodem plastrów gniazdowych i ograniczenie możliwości czerwienia matek. Jest to jedna z przyczyn osłabienia rodzin jeszcze przed zakończeniem sezonu spadziowego, co jest szczególnie niekorzystne dla rodzin przygotowujących się do zimowania.
Aby uniknąć zalania plastrów gniazdowych podczas intensywnego spadziowania, konieczne jest wielokrotne pobieranie miodu. Istotne jest także zwrócenie uwagi na pochodzenie spadzi. Spadź pochodząca z modrzewia oraz miód z niej pozyskany bardzo szybko krystalizują, tworząc twardą masę, z której robotnice nie mogą korzystać, nawet latem.
To zjawisko wynika z obecności trójcukru melecytozy, nazwanego od francuskiej nazwy modrzewia: le méléze. Cukier ten występuje we wszystkich miodach spadziowych, ale w miodzie modrzewiowym jest go najwięcej. Gdy spadź modrzewiowa występuje, zaleca się przeprowadzanie miodobrania nawet co trzy dni, aby uniknąć utrudnień związanych z pozostawieniem miodu w komórkach plastra.
Zapraszamy do zapoznania się z naszą ofertą miodów spadziowych, dostępnych w różnorodnych smakach i rodzajach, pochodzących z naszych ekologicznych pasiek. Nasze miody spadziowe są wynikiem starannego procesu produkcji, a ich jakość potwierdzona jest nie tylko tradycyjnymi kryteriami, ale także najnowszymi badaniami laboratoryjnymi. Sprawdź, dlaczego nasze miody spadziowe są liderem na rynku pszczelarskim!